Internet to fantastyczne miejsce do nauki i rozwijania pasji, ale niesie też realne ryzyka. Poniżej zebraliśmy najważniejsze zagrożenia oraz sprawdzone sposoby, jak chronić dzieci i młodzież — w domu i w szkole.
Najczęstsze zagrożenia
1) Hejt i cyberprzemoc
-
wyśmiewanie, obrażanie, ośmieszające memy lub zdjęcia
-
wykluczanie z grup, nękanie w komunikatorach
2) Kontakt z nieznajomymi i uwodzenie (grooming)
3) Nieodpowiednie treści
4) Oszustwa i kradzież danych
5) Uzależniające mechanizmy gier i mediów społecznościowych
6) Naruszenia prywatności
Jak chronić dzieci — zasady dla rodziców i opiekunów
Ustalcie domowe reguły sieci
-
jasne zasady czasu ekranowego (np. brak telefonu w nocy i przy posiłkach)
-
„strefy publiczne” do korzystania z urządzeń (salon, kuchnia)
Rozmawiajcie regularnie
-
pytaj o to, co dziecko ogląda, z kim rozmawia i co je cieszy lub niepokoi
-
ustal „hasło bezpieczeństwa” do przerwania niekomfortowej sytuacji („SOS”)
Chroń prywatność
-
wspólnie ustawcie prywatność profili i list znajomych
-
zasada: nie wysyłamy nikomu swoich danych, zdjęć prywatnych ani kodów płatniczych
Techniczne wsparcie
-
aktualizacje systemów i aplikacji, silne hasła + menedżer haseł
-
włącz kontrolę rodzicielską/filtry (na routerze i urządzeniach)
-
autoryzacja zakupów w grach/sklepach
Modeluj własnym przykładem
Wskazówki dla uczniów
-
Pomyśl zanim udostępnisz. Internet pamięta dłużej, niż się wydaje.
-
Nie odpowiadaj na hejt. Zrób zrzuty ekranu, zablokuj, zgłoś dorosłemu.
-
Obcy w sieci to też obcy. Nie wysyłaj zdjęć, nie umawiaj się bez wiedzy rodziców.
-
Chroń swoje konta. Unikalne hasła i dwuetapowe logowanie (2FA).
-
Czerwone flagi: pośpiech, presja, prośby o tajemnicę, linki do „wygranych”.
Co robimy w szkole
-
edukacja cyfrowa na lekcjach i godzinach wychowawczych
-
jasna procedura reagowania na cyberprzemoc (zgłaszanie → zabezpieczenie dowodów → wsparcie poszkodowanych → rozmowa z rodzicami → ewentualne zgłoszenie służbom)
-
wsparcie pedagoga/psychologa szkolnego
-
okresowe warsztaty dla rodziców
Gdy wydarzy się coś niepokojącego — szybka instrukcja
-
Zabezpiecz dowody: zrzuty ekranu, linki, daty, nicki.
-
Zablokuj sprawcę i zgłoś naruszenie w serwisie/aplikacji.
-
Powiedz dorosłemu (rodzic, wychowawca, pedagog).
-
Nie zostawaj sam/a — skorzystaj z pomocy specjalistów.
-
W sytuacji zagrożenia życia/zdrowia: dzwoń na 112.
Przydatne miejsca i wsparcie
-
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111 – pomoc 24/7.
-
Dyżurnet.pl – zgłaszanie nielegalnych treści w internecie.
-
NASK / kampania „Bezpieczni w sieci” – poradniki i materiały edukacyjne.
-
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę – wsparcie psychologiczne i edukacja.
-
Policja – zgłoszenia przestępstw internetowych (wydział do walki z cyberprzestępczością).